ÌÒÉ«ÊÓƵ

Dolandırıcılık ahlak değerlerine sahip olmayan kişilerin paranızı ya da kişisel bilgilerinizi elde etmek için uyguladıkları hilelerdir.

Dolandırıcılar telefon, e-posta, yazılı mesaj ya da posta yolu ile kişilere ulaşabiliyorlar. Bu tür davranışları belirlemeniz ve kendinizi korumanız için, en yaygın üç dolandırıcılık olayı ile ilgili bilgi aşağıda açıklanmaktadır.

Piyango dolandırıcılığı

Dolandırıcılar, gerçek gibi görülen mektup, e-posta, yazılı mesaj ya da sosyal medya yoluyla yayınlanan bir mesajla ödül kazandığınızı size bildirirler. Bu ödül, para, tatil, cep telefonu ya da bir alış veriş hediye çeki şeklinde olabilir. Ödülü alabilmeniz için, önce vergisini ya da yol ücretini ödemeniz gerektiğini bildirirler ya da kendilerine banka hesap bilgilerinizi göndermenizi isteyebilirler.

Bu tür bir doladırıcılık ile ilgili uyarı işaretleri aşağıda açıklanmaktadır:

• Ödül hiç katılmadığınız bir piyango ya da yarışma için verilmektedir
• KiÅŸisel bilgilerinizi açıklamak için bir telefon numarasını aramanız ya da e-posta göndermeniz istenebilir
• Ödülünüzü alabilmeniz için bir ücret ödemeniz ya da banka hesap bilgilerinizi göndermeniz istenebilir
• Ä°letiÅŸim bilgileri için size bir posta (PO) kutusu numarası, e-posta adresi ya da bir cep telefon numarası verilir (sokak adresi verilmez).

Geri ödeme dolandırıcılığı

Dolandırıcılar kendilerini, hükümet, banka ya da tanınmış bir kuruluş görevlisi olarak tanıtarak size borçlu olduklarını ancak, bunu geri isteyebilmeniz için öncelikle idari masrafları ya da buna benzer bir ücreti ödemenizin gerektiğini söylerler. Bazı dolandırıcılar bu geri ödemenin nedeni olarak, emeklilik ya da ödeneğinizin eksik ödenmiş bulunduğunu ya da gaz, elektrik gibi faturalarınızın fazladan ödenmiş olduğunu ileri sürerler.

Gerçek bir banka, işletme ya da bir hükümet dairesi size borçları bulunduğunu ancak bunu alabilmeniz için para ödemeniz gerektiğini bildirmek için hiçbir zaman sizi aramaz.

Romantik ilişkiler dolandırıcılığı

Dolandırıcılar ilişki kurma ile ilgili yasal internet sitelerini kullanan kurbanlarına yanaşırlar. İlgi kurmayı başardıklarında, tüm iletişim olanaklarını e-posta, telefon görüşmesi ya da ileti şekline dönüştürürler. Zaman içinde, dolandırıcı kişi kurbanı ile internet üzerinden bir ilişkiyi geliştirir ve güven ve sevgi kazanmak için büyük çaba sarfeder.

Sonunda dolandırıcı paraya gerek duyma nedeni ile ilgili bir hikaye geliştirir. Bu çoğu kez bir aile üyesinin hastalığı ya da sakatlığı ya da bir yatırım için istenebilir. Bu aşamada kurban seçilen kişi çoğu kez bunlara inanır ve aile ve arkadaşlarının bunun bir oyun olduğunu söylemelerine karşın parayı gönderir. İnternet ya da fon transferi yoluyla para gönderildiğinde bunu geri almak hemen hemen olanaksızdır.

Kendinizi korumanız - dolandırıcılık olayları ile ilgili önemli noktalar

• gerçek olamayacak kadar mükemmel görünüyorsa muhtemelen gerçek deÄŸildir
• istememiÅŸ olmanıza raÄŸmen gönderilen, istenmemiÅŸ fonlarınızın bulunduÄŸunu ya da alacağınız olduÄŸunu bildiren e-postalarınıza, telefon aramalarına ya da mektuplara karşı temkinli davranın
• bir ikramiye ya da para iadesini alabilmeniz amacıyla hiçbir zaman para ya da banka bilgilerinizi göndermeyin
• piyango ya da ikramiye çekiliÅŸine katılıp katılmadığınızı kontrol edin ve unutmayın yasal piyangolar ikramiyenizi ya da kazandığınız ödülü almanız için sizden ücret ödemenizi talep etmezler
• hiçbir ÅŸey için posta çeki ya da internet'ten transfer yoluyla ödeme yapmayın - her zaman daha güvenli bir yol olan kredi kartı ya da PayPal sistemini kullanın
• belli baÅŸlı banka ve diÄŸer kuruluÅŸların logolarını yasalmış gibi görüntüleyerek kullanan sahte internet sitelerine karşı dikkatli olun - emin olmamanız durumunda kontrol etmek için bankayı ya da kuruluÅŸu telefonla arayın
• iÅŸletme ile haberleÅŸmek amacıyla e-postada verilen baÄŸlantıları kullanmayın. Ä°letiÅŸim bilgilerini bulmak için her zaman arama motoru (search engine) ya da telefon rehberi yoluyla araÅŸtırın veya diÄŸer bir bağımsız kaynaÄŸa ulaşın
• konuÅŸmuÅŸ olmanız ya da size armaÄŸan göndermiÅŸ bulunması durumunda dahi, bizzat tanışmadığınız bir kiÅŸiye para göndermeyin
• aile ve arkadaÅŸlarınızın Ä°nternet üzerinden tanıştığınız bir kiÅŸi ile ilgili kaygılarının bulunması durumunda onların bu kaygılarına kulak verin
• Ä°nternet eÅŸ bulma sitelerindeki profil fotoÄŸrafların tanımlamalara uyup uymadığını ya da bu fotoÄŸrafların bir magazinden alınmış olup olmadığına dikkat edin

Dolandırıcılığa karşı önlem almanız

Bir dolandırıcılığa uğradığınızı düşünmeniz durumunda olayı bildirmek için hemen bizi arayın. Durumunuza bağlı olarak, kredi kartı sağlayan kuruluş ya da banka kanalıyla paranızı geri alma olasılığı bulunabilir.

Paranızı geri alamamanız durumunda dahi, yine de olayı bize bildirin. Sağlayacağınız bilgiler diğer kişilere yapılan dolandırıcılık olaylarını durdurmamıza yardımcı olabilir.

Dolandırıcılığa karşı korunmak amacıyla, Stevie's Scam School videolarını izleyin: ³Ùü°ì±ð³Ù¾±³¦¾±±ô±ð°ù için ve küçük iÅŸletmeler ¾±Ã§¾±²Ô.